خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ هنوز تجربه تلخ جهاننماي اصفهان به پايان نرسيده است که پس از 13 سال تلاش براي جلوگيري از ساخت کتابخانه مرکزي يزد و تصويب مصوبات مسئولان شهري و کشوري براي تعديل اين ساختمان جهت ثبت جهاني بافت تاريخي يزد، ساخت آن از 4 روز قبل بدون تعديل طبقات و ارتفاع غير مجاز آن آغاز شده است.
به گزارش CHN کتابخانه مرکزي يزد با ارتفاعي غيرمجاز در بافت تاريخي يزد ساخته شده و منظر آسماني اين مجموعه يکپارچه شهري را که گفته ميشود بزرگترين بافت خشتي جهان بوده و با شماره 15000 در فهرست ميراث ملي به ثبت رسيده به هم زده است.
ثبت جهاني بافت تاريخي يزد از جمله برنامههاي مسئولان سازمان ميراث فرهنگي است. اما حضور کتابخانه مرکزي اين شهر مانع از انجام اين کار ميشود. مشکلات اين کتابخانه درست شبيه مشکلاتي است که برج جهاننما در اصفهان به وجود آورده است. برهم زدن منظر آسماني آثار تاريخي، موضوعي نيست که مرکز ميراث جهاني يونسکو به سادهگي از کنار آن عبور کند.
ساخت کتابخانه مرکزي يزد در فضايي به مساحت 12 هزار متر مربع و در زميني به زيربناي 6 هزار متر مربع حدود 13 سال قبل (حدود سالهاي 1376) آغاز شد. اين کتابخانه در بلوار بسيج و در زميني که شهرداري يزد آن را انتخاب کرده بود ساخته شده است.
در همان زمان کتابخانه مرکزي که با حمايت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامي يزد ساخته ميشد، پس از 20% پيشرفت فيزيکي به سازمان مسکن و شهرسازي داده شد تا با سرعت بيشتري ساخت آن پيگيري شود. در آن زمان سازمان ميراث فرهنگي، يکي از معاونتهاي وزارت ارشاد اسلامي بود و به همين علت ممانعتي در ساخت اين کتابخانه صورت نگرفت.
پس از تشکيل پروژههاي بزرگ ميراث فرهنگي در سال 1379 و 80، و به دنبال آن شکلگيري پايگاههاي ميراث فرهنگي از جمله پايگاه ميراث فرهنگي بافت تاريخي يزد، مخالفتها براي جلوگيري از ساخت اين کتابخانه آغاز شد. اما اين اتفاق زماني رخ داد که اسکلت فلزي کتابخانه مرکزي با صرف هزينهاي معادل يک ميليارد و 500 ميليون تومان بالا رفته بود.
در همان زمان و با پيگيري مسئولان پايگاه ميراث فرهنگي بافت تاريخي يزد، اعلام شد که اين کتابخانه مشکلاتي مشابه جهاننماي اصفهان را به وجود ميآورد و اگر ارتفاع غير مجاز آن که حدود 9 متر تعيين شده بود تعديل نشود، ثبت جهاني بافت تاريخي يزد را با مشکل مواجه ميکند.
در پي شکايت سازمان ميراث فرهنگي از مسئولان ساخت کتابخانه مرکزي يزد از جمله سازمان مسکن و شهرسازي، دادگاه حکم به تعديل کتابخانه را که از آن زمان به جهاننماي يزد شهرت يافته بود داد، اما مسئولان سازمان مسکن و شهرسازي يزد تعديل اين بنا را منوط به راي وزير مسکن و شهرسازي دانستند و از اجراي حکم دادگاه سرباز زدند.
البته در اين زمان پروژه ساخت کتابخانه به دليل طرح دعوا متوقف مانده بود و براي سرعت بخشيدن به کار ساخت کتابخانه جلسهاي تشکيل شد که بر اساس آيين دادرسي مدني، سازمان مسکن و شهرسازي را مقيد به اجراي حکم دادگستري يزد مبني بر کوتاه کردن ارتفاع غير مجاز و نماسازي سنتي کتابخانه مرکزي اين شهر ميکند.
در ادامه اعتراض به ساخت کتابخانه مرکزي، موضوع ادامه روند فعلي ساخت آن و يا تعديلاش، موضوع بحث انتخاب بد و بدتر شد. در همين رابطه شهردار دور اول شوراي شهريزد گفت: «انتخاب روند ادامه يا توقف پروژه انتخاب، بين بد و بدتر است که اگر بخواهيم ساختمان را تخريب کنيم و اسکلت آهني را ببُريم، انتخاب بدي است و بايد تنها جوابگوي نسل امروز بود، ولي تکميل پروژه به واسطه پيشرفت، انتخاب بدتر است و بايد نسلهاي آينده را نيز جوابگو باشيم. انشاءا... اين پروژه آخرين بلند مرتبه سازي درهسته مرکزي بافت تاريخي يزد باشد و به نوعي ارتفاع تعديل شود و قسمتهاي کاسته شده در سطح گسترش پيدا کند.»
در 28 آذر ماه سال 1386 "حجت الاسلام عجمين" مديرکل وقت ارشاد استان با قاطعيت تمام گفت که بالاخره عمليات اجرايي کتابخانه مرکزي يزد ماه آينده از سر گرفته ميشود.
وي به مصوبه هيئت دولت درخصوص حل مشکل به وجود آمده براي کتابخانه مرکزي يزد اشاره کرد و گفت که در پي اين مصوبه جلسات کارشناسي براي حل مشکلات حقوقي و نيز فني اين کتابخانه با همکاري مشترک استانداري، سازمان ميراث فرهنگي، سازمان مسکن و شهرسازي، شهرداري يزد و اداره کل ارشاد برگزار شد که به نتايج خوبي داشت.
حجت الاسلام عجمين تاکيد کرد که در طي اين جلسات نظر مساعد مسئولان سازمان ميراث فرهنگي استان براي رفع توقف در عمليات اجرايي اين پروژه گرفته شده و با اطمينان اعلام کرد که کار به زودي و حداکثر تا يک ماه ديگر از سر گرفته مي شود.
هرچند پس از گفتههاي مدير کل وقت اداره ارشاد اسلامي يزد ساخت کتابخانه مرکزي آغاز نشد اما به دليل طولاني شدن اين پروژه، پس از 10 سال و در خردادماه سال 1387 نشستي با حضور مسئولان وزارت مسکن و شهرسازي، استاندار و مسئولان ميراث فرهنگي، مديرکل مسکن و شهرسازي، مديرعامل سازمان مسکن سازان و شهرداري يزد برگزار و با ادامه ساخت اصولي کتابخانه مرکزي يزد موافقت شد.
در اين نشست نحوه ادامه اين پروژه مورد بررسي قرار گرفت و طي صورتجلسهاي به تصويب رسيد. بر اساس اين توافق، ادامه ساخت كتابخانه مركزي يزد با تعديل يک طبقه از آن و با ارتفاع 9 متر ادامه خواهد يافت.
همچنين در اين نشست مقرر شد بر اساس مقررات ميراث فرهنگي ارتفاع اين سازه يک طبقه تعديل شده و با اين تعديل خواسته سازمان ميراث فرهنگي محقق شده است. وزارت مسکن و شهرسازي از طريق نماينده خود سازمان مسکن سازان، ارشاد اسلامي و شهرداري و ميراث هزينههاي ساخت اين مجتمع بزرگ فرهنگي را تامين ميکند.
هفت ماه بعد، دوم آبانماه 88 در جلسه معارفه مديرکل ارشاد استان يزد خبر جديدي را اعلام کرد. «فلاح زاده با اشاره به پيگيريهاي حجت الاسلام عجمين و مديران مرتبط در مورد مصوبات سفرهاي دور اول و دوم هيئت دولت به استان اظهار داشت: «کتابخانه مرکزي يزد 12 سال متوقف مانده و در جلسات متعدد بين مسکن و شهرسازي، ميراث فرهنگي، فرهنگ و ارشاد اسلامي که در سال گذشته انجام شد، بودجهاي حدود 400 ميليون تومان براي آن در نظر گرفته شده بود که به دليل عدم آغاز پروژه به بخش ديگري منتقل شد.»
طي يکماه گذشته مدير سازمان ميراث فرهنگي يزد با حفظ سمت سرپرستي اين سازمان، فرماندار يزد شد. با تغيير اين مديريت، وي فعاليتي دو جانبه را در حمايت از ميراث فرهنگي و اجراي خواستههاي استانداري يزد را آغاز کرد. اما امروز اين تغيير و تحول به از سرگيري ساخت کتابخانه يزد منجر شده است.
در 12 خردادماه سال جاري طي اقدامي تازه، کارگران در ظهر داغ يزد، کار ساخت کتابخانه مرکزي را آغاز کردند. در پي اين ماجرا نه از يگان پاسداران ميراث فرهنگي خبري بود و نه از مسئولان سازمان ميراث فرهنگي استان. هرچند به گفته انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي اين موضوع در همان ساعت اوليه به سازمان ميراث فرهنگي و يگان حفاظت از آثار اطلاع داده شد اما اقدامي صورت نگرفت.
در حال حاضر ساخت اين کتابخانه نه تنها بافت تاريخي يزد را تهديد ميکند، بلکه پرونده ثبت جهاني اين بافت ملي را با مخاطره مواجه کرده است. ميتوان گفت که بزرگترين بافت خشتي جهان در خطر قرار نگرفتن در ليست فهرست ميراث جهاني است.
منبع : خبرگزاری میراث فرهنگی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر