خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ تپه گونسپان (پاتپه)، يکي از بلندترين تپه‌هاي باستاني کشور که در نزديکي ملاير واقع شده و به دوره‌هاي مختلف از جمله دوره مادها تعلق دارد در حال غرق شدن است. اين محوطه باستاني پيش از اين و طي عمليات نجات‌بخشي کاوش شد اما هنوز اطلاعات مهمي از دوره ماد در اين تپه وجود دارد که به زودي زير آب مي‌رود.
به گزارش CHN تپه گونسپان (پاتپه) به عنوان يکي از بلندترين تپه‌هاي باستاني ايران با ارتفاعي حدود 28 متر در 32 کيلومتري شهرستان ملاير در استان همدان واقع شده و با يادگارهاي از عصر آهن تا دوران قاجاريه در معرض نابودي کامل قرار دارد.
احداث سد مخزني "کلان" ملاير به طول 907 متر و ارتفاع 46 متر با حوزه آبگيري 310 هکتار در حدود 20 محوطه و تپه کوچک و بزرگ را غرق مي‌کند. تپه گونسپان يکي از اين 20 تپه مهم تاريخي است که اکنون به دليل آبگيري و ذخيره آب‌هاي باراني، حدود 20 متر آن در زير آب قرار گرفته است.
پيش از اين و طي 5 فصل کاوش باستان‌شناسي، آثار مهمي از دوره قاجار تا اشکاني و عصر آهن 3 در اين محوطه باستاني کشف شد. اين درحالي است که کاوش‌هاي در لايه‌هاي مربوط به دوره مادها (عصر آهن 3) ناتمام مانده ولي اين محوطه باستاني در حال غرق شدن است.
علي خاکسار، جواد باباپيري، حسن رضواني، مهرداد ملک زاده، کورش روستايي، علي هژبري و رضا ناصري از جمله باستان‌شناساني هستند که روي اين تپه باستاني مطالعاتي را به انجام رسانده‌اند.
به گفته بابک مغازه‌اي، دبير انجمن ايران‌شناسي کهن‌دژ و روزنامه‌نگار حوزه ميراث فرهنگي تپه باستاني گونسپان لايه‌هاي متعددي از جمله دوران مفرغ، بنايي از دوره ماد با معماري خشتي، بنايي متعلق به دوره اشکاني با معماري سنگي و چينه‌اي، دوران تاريخي، قلعه‌اي متعلق به دوره زنديه و همچنين بنايي متعلق به دوره قاجار از خشت و چينه دارد.
در حال حاضر و طي کاوش‌هاي باستان‌شناسي لايه‌هاي متعلق به دوره قاجار، زنديه و اشکاني پس از کاوش و نقشه‌برداري از روي تپه برداشته شده‌اند تا باستان‌شناسان به اين وسيله مطالعه روي آثار دوره ماد را به انجام رسانند.
آخرين فصل از کاوش‌هاي باستان‌شناسي در اين تپه باستاني منجر به نمايان شدن نخستين رج از خشت‌هاي يک بناي دوره ماد است.
باستان‌شناسان در زير لايه‌هاي اشكاني موفق به شناسايي بافت معماري منسجم خشتي شدند كه در تمام تپه گسترده است و به عصر آهن ? (دوره ماد و شايد اوايل هخامنشيان) تعلق دارد.
احداث دو كارگاه لايه نگاري در دو بر شمالي و جنوبي تپه همچنين ايجاد كارگاه پيشرو كه ويژگي‌هاي بيشتري از معماري عصر آهن را نمايان ساخت، مشخص كرد كه احتمالا مجموعه معماري گسترده اي در اينجا مدفون است.
همچنين در ادامه برش لايه نگاري، نشانه هايي از عصر مفرغ پاياني هم روزگار با لايه هاي گيان 3 گودين 3 و ديرينه‌تر از عصر مفرغ مياني در گونسپان شناسايي شد و خشت‌هاي بدست‌آمده مشابه خشت‌هاي نوشيجان بوده و ارتفاع برخي از ديوارها تا ارتفاع حدود 5 متر نشان دهنده اهميت و ارزش اين بنا در دوره ماد بوده است.
به گفته مغازه‌اي تعداد محوطه‌هاي دوره ماد که سالم مانده‌اند به تعداد انگشت‌هاي يک دست هم نيست که البته گونسپان يکي از اين محوطه‌هاي باستاني است. از سوي ديگر شناخت ما از اين دوران تاريخي اندک است و در حالي که هنوز کاوش‌هاي باستان‌شناسي بطور کامل به پايان نرسيده آبگيري سد آغاز شده و در نتيجه اين تپه باستاني به صورت جزيره‌اي در آمده است.
در حال حاضر و طي آخرين مشاهدات انجام گرفته آب جمع شده در پشت سد مخزني کلان به تراز 1905 رسيده و به اين ترتيب تنها حدود 6 تا 8 متر از سطح اين تپه که اتفاقا بخش‌هاي باقي‌مانده دوره ماد است سالم مانده و همچنان قابل کاوش است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر