۱۳۸۹ فروردین ۲۵, چهارشنبه

دستاوردهاي جشن هزاره‌ي «شاهنامه» در مقر يونسكو

دبيركل بنياد فردوسي با اعلام دستاوردهاي جشن هزاره‌ي «شاهنامه» در مقر يونسكو (پاريس)، ويژه‌برنامه‌هاي بزرگداشت فردوسي در ايران، فرانسه و آلمان را تشريح كرد. 

 
ياسر موحدفرد در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عنوان كرد: به كوشش بنياد فردوسي و با پشتيباني معاونت هنري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و انجمن موسيقي ايران، جشن جهاني هزاره‌ي شاهنامه با حضور نمايندگان 192 كشور عضو يونسكو در تاريخ 31 مارس (11 فروردين‌ماه) در شهر پاريس (مقر يونسكو) برگزار شد.
او ادامه داد: اين جشن با دعوت رسمي دبيركل يونسكو (ايرنا بوكوا) و سخنراني مديركل ميراث فرهنگي و معنوي يونسكو (سيسيل دوول) از ساعت 18:30 آغاز شد و تا ساعت 20:30 به طول انجاميد.
به گفته‌ي موحدفرد، در اين برنامه 16 نماآهنگ با موضوع نوروز و شاهنامه و معرفي جاذبه‌هاي گردشگري ايران به سفارش بنياد فردوسي و كارگرداني شهرام سالمي به نمايش درآمد. ضمن اين‌كه اجراي نقالي، برپايي كنسرت موسيقي و برخواني شعرهاي شاهنامه از ديگر برنامه‌هاي اين جشن بود.
او افزود: صبح همان روز نيز يك نشست علمي - پژوهشي با موضوع نوروز و شاهنامه با حضور شاهنامه‌پژوهان هشت كشور دنيا و مديران ارشد يونسكو در همان محل (مقر يونسكو در پاريس) برگزار شد.
موحدفرد با بيان اين‌كه در فرانسه رايزني‌ها و مذاكرات سازنده‌اي با مديران ارشد يونسكو، مسؤولان سفارت ايران در فرانسه و شاهنامه‌پژوهان برجسته‌ي ايراني به منظور برگزاري ويژه‌برنامه‌هاي فرهنگي - هنري در كشورهاي اروپايي نظير فرانسه و آلمان صورت گرفت، اعلام كرد: بر اين اساس، به اهتمام بنياد فردوسي و انجمن دوستي آلمان و ايران، «پنجمين كنگره‌ي بزرگداشت فردوسي» به مناسبت هزاره‌ي شاهنامه در مركز فرهنگي كنسرت هاوس شهر برلين آلمان در تاريخ 28 مي (هفتم خردادماه) از ساعت 16 تا 22 برگزار خواهد شد.
به گفته‌ي دبيركل بنياد فردوسي، اين گردهمايي در دو بخش علمي - پژوهشي و اجراي برنامه‌هاي هنري برگزار مي‌شود و دبير آن نيز پروفسور ناصر كنعاني از اعضاي هيأت‌امناي بنياد فردوسي و استاد دانشگاه برلين خواهد بود. در اين همايش، شاهنامه‌پژوهاني از چهار كشور ايران، آلمان، تاجيكستان و افغانستان سخنراني خواهند كرد.
او همچنين اظهار كرد: برپايي كنسرت موسيقي سنتي، نقالي، شاهنامه‌خواني، برپايي نمايشگاه كلاژ، نقاشي مينياتور و نگاره‌هاي شاهنامه‌هاي كهن ايران در نگارخانه‌ي انجمن دهخدا و تالار گل‌ سرخ دريايي در شهر برلين از جمله برنامه‌هاي فرهنگي - هنري اين گردهمايي است. ضمن اين‌كه قرار است در اين همايش، كالاهاي فرهنگي كه با پشتيباني بنياد فردوسي ساخته شده‌اند، براي نخستين‌بار رونمايي شوند كه از آ‌ن‌جمله مي‌توان به جورچيني كه بر پايه‌ي نقاشي قهوه‌خانه‌يي اثر استاد منصور وفايي ساخته شده‌ است و همچنين رونمايي از كتاب «متون شرقي، شيوه‌هاي غربي» دكتر محمود اميدسالار اشاره كرد كه توسط نشر ميراث‌بان به دو زبان فارسي و انگليسي منتشر شده است.
او در ادامه عنوان كرد: با همكاري بنياد ملك‌الشعرا بهار، همايش «جوانان و شاهنامه» در تاريخ 23 مي (دوم خردادماه) در شهرداري منطقه‌ي 15 پاريس كه محل گردهمايي ايرانيان مقيم فرانسه است، با حضور دانشجويان زبان فارسي و ديگر دانشجويان مقيم پاريس برگزار مي‌شود كه دبير اين همايش دكتر شهين سراج از اعضاي هيأت امناي بنياد فردوسي و از مدرسان مدرسه‌ي لوور پاريس است.
دبيركل بنياد فردوسي افزود: با همكاري بنياد فردوسي و با پيشنهاد پژوهشكده‌ي هنرهاي سنتي سازمان ميراث فرهنگي، پرونده‌ي ثبت هنر نقالي ايران در مركز حفاظت از ميراث معنوي آسياي ميانه و آسياي جنوب غربي يونسكو (كه در ايران مستقر است) تكميل شد و براي ثبت جهاني هنر نقالي در فهرست ميراث معنوي جهاني در معرض خطر، در دستور كار مسؤولان يونسكو قرار گرفت كه تا چند ماه آينده بررسي و نظر نهايي در اين‌باره اعلام مي‌شود.
او ادامه داد: هم‌زمان با تعطيلات نوروز، گروه موسيقي سنتي «همنوازان عرفان» به سرپرستي حميد وجدان‌پاك به تاجيكستان اعزام شد و به اجراي قطعاتي درباره‌ي نوروز و شاهنامه در تالار وفاسنتر تاجيكستان، شبكه‌هاي سفينه و پايتخت اين كشور و همچنين در جمع ايرانيان مقيم تاجيكستان پرداخت كه بسيار مورد توجه قرار گرفت.
موحدفرد ساخت فيلم مستند «شهره‌ي هزاره» به كارگرداني مهناز ركني با هدف معرفي شاهنامه و فردوسي به انگليسي‌زبانان را از ديگر اقدامات بنياد فردوسي عنوان كرد و گفت: ساخت اين مستند و پخش آن در ايام نوروز از شبكه‌ي پرس‌تي‌وي، گام مناسبي براي توليد برنامه‌هاي مستند و نمايشي در جهت معرفي شاهنامه بود كه بر اين اساس، ساخت مستند ديگري را در بنياد فردوسي در دستور كار قرار داديم كه برنامه‌هاي جشن هزاره‌ي شاهنامه در يونسكو، آلمان و ايران را به كارگرداني شهرام سالمي به تصوير خواهد كشيد.
دبيركل بنياد فردوسي با اعلام اين‌كه ويژه‌برنامه‌هاي بزرگداشت فردوسي در سال جاري در ايران در تهران، مشهد و كرج برگزار خواهد شد، به ايسنا گفت: دفتر نمايندگي بنياد فردوسي در خراسان متولي برپايي هفته‌ي فرهنگي بزرگداشت هزاره‌ي شاهنامه در اين استان است كه در اين راستا برنامه‌هاي فرهنگي - هنري متنوعي در شهرهاي مشهد و توس، آرامگاه فردوسي و زادگاه فردوسي در روستاي پاژ به دبيري دكتر عباس خيرآبادي (رييس بنياد فردوسي خراسان و استاد دانشگاه) برگزار خواهد شد.
او درباره‌ي اين ويژه‌برنامه‌ها كه به مناسبت بزرگداشت فردوسي در مشهد برگزار مي‌شود، توضيح داد: در ارديبهشت‌ماه، «باغ شاهنامه» با وسعت 30هزار متر مربع با همكاري مؤسسه‌ي فرهنگي - هنري كهن‌ديار به سرپرستي سيدحسن موسوي از اعضاي هيأت‌مديره‌ي بنياد فردوسي در خراسان (حوالي آرامگاه فردوسي) گشايش خواهد يافت كه بزرگ‌ترين مجموعه‌ي گردشگري بر پايه‌ي شاهنامه فردوسي خواهد بود. موزه‌ي فردوسي، زورخانه‌، تالار اجتماعات و مجموعه‌ي ويژه‌ي كودكان و نوجوانان براي آشنايي با شاهنامه از بخش‌هاي عمده اين باغ است.
به گفته‌ي موحد‌فرد، اين باغ از لحاظ معماري و درختان و ميوه‌هايي كه در آن هست، مي‌تواند قابل توجه گردشگران قرار گيرد؛ چراكه سعي شده است در آن از معماري باستاني و ايراني استفاده شود و ميوه‌هايي كه در شاهنامه از آن‌ها ياد شده، در اين باغ پرورش داده شده است.
دبيركل بنياد فردوسي درباره‌ي ويژه‌برنامه‌هايي كه به مناسبت بزرگداشت فردوسي در شهر كرج برگزار مي‌شود، نيز اظهار كرد: به اين مناسبت ستاد «بزرگداشت هزاره‌ي شاهنامه و بزرگداشت مفاخر ايران» در معاونت فرهنگي شهرداري كرج با همكاري ديگر نهادهاي فرهنگي اين شهر تشكيل شده و قرار است از اوايل ارديبهشت‌ماه ويژه‌برنامه‌هاي فرهنگي متنوعي را در راستاي بزرگداشت فردوسي برگزار كنند.
آغاز به كار باشگاه دانش‌آموزي بنياد فردوسي در مؤسسه‌ي فرهنگي تربيتي حضرت زهرا (س) به منظور جذب دانش‌آموزان علاقه‌مند به فعاليت‌هاي هنري مرتبط با شاهنامه، برگزاري نمايشگاه دائمي هزاره‌ي گمشده به وسيله‌ي دانش‌آموزان، گشايش تالار ويژه‌اي براي داستان‌هاي شاهنامه، آموزش نقالي به دانش‌آموزان و اجراي نمايش‌هاي شاهنامه به زبان كودكانه در ايام نوروز از جمله برنامه‌هايي است كه به گفته‌ي موحدفرد، در راستاي بزرگداشت فردوسي تاكنون در شهر كرج برگزار شده است و همچنان ادامه دارد.
او همچنين درباره‌ي ويژه‌برنامه‌هاي شهر تهران به مناسبت بزرگداشت فردوسي گفت: اين ويژه‌برنامه‌ها از ابتداي ارديبهشت شروع مي‌شود و تا پايان آن ماه ادامه مي‌يابد.
به گفته‌ي دبيركل بنياد فردوسي، با همكاري مركز ايرانيان خارج از كشور و انجمن پاسداشت مفاخر ايران و نظارت بنياد فردوسي، دبيرخانه‌ي بزرگداشت هزاره‌ي شاهنامه راه‌اندازي شده است. اين دبيرخانه در بزرگراه صدر، كاوه‌ي شمالي، خيابان روشنايي شمالي، شماره‌ي 1 راه‌اندازي شده است و علاقه‌مندان براي همكاري مي‌توانند با شماره‌ي تلفن 1-22691430 تماس بگيرند.
او از جمله اهداف اين دبيرخانه را راه‌اندازي مراكز فرهنگي به نام شاهنامه و فردوسي در شهرهاي مختلف ايران عنوان كرد كه مجوزهاي لازم در اين خصوص گرفته شده است و اميد مي‌رود كه با همكاري نهادهاي غيردولتي هرچه زودتر آغاز به كار كنند.
موحدفرد اختصاص بخش ويژه‌ي دومين جشنواره‌ي تئاتر سوره به شاهنامه را از ديگر اقدامات بنياد فردوسي به منظور گراميداشت اين شاعر گران‌قدر عنوان كرد و گفت: در همان جشنواره در ساعت 16 روز پنجم ارديبهشت‌ماه در تالار اجتماعات دانشگاه سوره، مراسمي به مناسبت نكوداشت محمد چرم‌شير - نمايشنامه‌نويس و استاد دانشگاه - خواهيم داشت و به بررسي كتاب «روايت عاشقانه‌اي از مرگ در ارديبهشت» اين نويسنده مي‌پردازيم كه به موضوع فردوسي و شاهنامه اختصاص دارد.
دبيركل بنياد فردوسي همچنين اعلام كرد: جشنواره‌ي موسيقي هزاره‌ي شاهنامه از تاريخ 29 تا 31 ارديبهشت به مدت سه شب از ساعت 20:30 در فرهنگسراي ارسباران با حضور گروه‌هاي موسيقي سنتي و مقامي خراسان برگزار مي‌شود. همچنين با همكاري فرهنگسراي انديشه، نشست‌هاي باشگاه فردوسي با حضور شاهنامه‌پژوهان و نقالان هر هفته دوشنبه‌ها از ساعت 17 در تالار اجتماعات اين فرهنگسرا برپا مي‌شود. ضمن اين‌كه با همكاري خانه‌ي جهانگرد، نمايشگاه نگاره‌هاي شاهنامه‌هاي موزه‌هاي شهر تهران در نگارخانه‌ي موزه‌ي رضا عباسي تا پايان فروردين‌ماه داير است كه در اين نمايشگاه 30 تابلو به سفارش بنياد فردوسي به نمايش درآمده است. برپايي نشست پژوهشي در سراي اهل قلم نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران با موضوع شاهنامه‌نگاري و هنرهاي مرتبط با شاهنامه نيز از ديگر برنامه‌هاي اين بنياد به مناسبت بزرگداشت فردوسي است.
او درباره‌ي ديگر ويژه‌برنامه‌هايي كه به مناسبت بزرگداشت فردوسي در شهر تهران برگزار مي‌شود، گفت: با همكاري فرهنگستان هنر، بنياد رودكي و معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، ويژه‌برنامه‌هاي ديگري در قالب برگزاري جشنواره‌هاي هنري گوناگون در نظر گرفته شده است كه به زودي اعلام خواهند شد.
دبيركل بنياد فردوسي ابراز اميدواري كرد كه مراكز فرهنگي مانند فرهنگسراي فردوسي، كتابخانه‌ي تخصصي شاهنامه و موزه‌ي شاهنامه با حمايت نهادهاي دولتي متولي در سال جاري راه‌اندازي شوند.
موحدفرد با انتقاد از نبود حمايت مالي نهادهاي دولتي از ويژه‌برنامه‌هاي بزرگداشت فردوسي، اظهار كرد: بنياد فردوسي همواره اعلام آمادگي كرده است كه مي‌تواند براي راه‌اندازي و گشايش مراكزي به نام فردوسي و شاهنامه همكاري كند.
او ادامه داد: ما پشتيباني مالي نداريم؛ اما بنياد فردوسي با دست‌ خالي و هزينه‌هاي شخصي اين برنامه‌ها را سامان مي‌دهد. بودجه‌ي دولتي براي اين برنامه‌ها اختصاص پيدا نكرده است و كمك‌هايي هم كه احيانا صورت مي‌گيرد، يك‌دهم مخارج حقيقي اين برنامه‌ها نيست. با اين‌كه بسياري از مسؤولان دولتي قول دادند و مصوبه‌هاي رسمي داشتيم؛ ولي متأسفانه بسياري از آن وعده‌ها دنبال نشد.
دبيركل بنياد فردوسي درباره‌ي راه‌اندازي جايزه‌ي جهاني و كتاب سال فردوسي گفت: پيشنهاد راه‌اندازي كتاب سال فردوسي از چندي پيش به معاونت فرهنگي ارشاد ارائه شده و همچنان در مرحله‌ي مذاكره است و بحث جايزه‌ي جهاني فردوسي نيز از سوي كميته‌ي ملي حافظه‌ي جهاني ايران براي ثبت به يونسكو ارائه شده است. ضمن اين‌كه متولي پيگيري اين جايزه سازمان اسناد و كتابخانه‌ي ملي است.
به گفته‌ي موحدفرد در محقق شدن هريك از اين خواسته‌ها نقش نمايندگي ايران در يونسكو تعيين‌كننده است؛ چراكه بايد بودجه‌ي مناسب براي اين كار را در نظر بگيرند. به اين معنا كه اگر يونسكو امري را ثبت مي‌كند، بودجه‌ي آن بايد از سوي كشوري كه پيشنهاد داده است، پرداخت شود.
او در پاسخ به انتقادهاي برخي از استادان دانشگاه نسبت به تعيين 25 اسفندماه به عنوان تاريخ دقيق پايان سرايش شاهنامه كه از سوي فريدون جنيدي مطرح شده بود، به ايسنا گفت: من از تاريخ اعلام‌شده توسط دكتر جنيدي دفاع مي‌كنم؛ چراكه اين پيشنهاد به درستي صورت گرفته است و اگر درست نبود، مورد تأييد يونسكو نيز واقع نمي‌شد.
او با بيان اين‌كه پرونده‌ي جهاني شاهنامه جزو بي‌سابقه‌ترين پرونده‌هايي بوده است كه مورد توافق همه‌ي كشورهاي عضو يونسكو قرار گرفته، اظهار كرد: تنها تاريخ‌نگاري دقيقي كه در 60هزار بيت شاهنامه انجام شده، دو بيت پاياني آن است كه اين دو بيت عبارت است از: سرآمد كنون قصه‌ي يزدگرد // به ماه سپندارمذ روز ارد // ز هجرت شده پنج هشتاد بار //كه پيوستم من اين نامه‌ي ناموار.
او ادامه داد: در اين دو بيت، فردوسي اشاره كرده است كه پايان‌بخش شاهنامه، داستان پيروزي مسلمانان بر پادشاه ايراني (يزدگرد) است و در مصراع دوم به تاريخ دقيق پايان سرايش شاهنامه اشاره مي‌كند. در اسپندارمذ (اسفندماه كنوني) شاهنامه به پايان رسيده است و با توجه به اين‌كه ما در گاه‌شمار باستاني ايراني روزهاي هفته را نداشتيم و هر روز با يك عنوان خاص نام‌گذاري مي‌شد، ما 12 جشن داشتيم كه بر اساس برابري آن روز با ماهي كه همنام آن بود، برگزار مي‌شدند.
به گفته‌ي موحدفرد، بيست‌وپنجم هرماه روز ارد نام‌گذاري مي‌شده است كه با اين توضيح، 25 اسفندماه هر سال سال‌روز پايان سرايش شاهنامه است. در بيت بعدي، فردوسي از گاه‌شمار قمري بهره برده و اشاره كرده است كه از هجرت پيامبر اسلام 400 سال گذشته است كه با برابري كه دكتر جنيدي انجام داد، مي‌بايست سال 388 هجري خورشيدي را با سال 400 هجري قمري برابر بدانيم؛ به همين‌رو پس از هزار سال در 25 اسفند 1388، شاهنامه فردوسي هزارساله شد.

هیچ نظری موجود نیست:

با کلیک روی دکمه جستجو به پورتال فروشگاهی وارد شده و از صدها هزار کالای موجود در این فروشگاه دیدن فرمایید